Artystyczne wydarzenie roku. David Hockney w Paryżu

„David Hockney 25” – największa w historii wystawa tego artysty – właśnie wystartowała w Fondation Louis Vuitton w Paryżu. 400 prac, 11 sal, 7 dekad twórczości i niezliczona ilość emocji. Takiej podróży przez kolor, światło i eksperyment nie da się przeżyć nigdzie indziej. Wystawa potrwa do 31 sierpnia 2025 i już teraz przyciąga tłumy.

Wystawa, którą Hockney stworzył z bliskimi

To nie jest wystawa „o Hockneyu”. To wystawa Hockneya, przez Hockneya, z Hockneyem. Artysta osobiście uczestniczył w każdym etapie jej przygotowania: od doboru prac, przez układ sal, po ostateczną koncepcję przestrzeni. Towarzyszył mu jego partner i menedżer studia, Jean-Pierre Gonçalves de Lima, a także asystent Jonathan Wilkinson.

W wywiadzie Hockney nie krył emocji.

– Ta wystawa znaczy dla mnie ogromnie dużo, bo to największa wystawa, jaką kiedykolwiek miałem – 11 sal w Fondation Louis Vuitton. Znajdą się na niej również obrazy, nad którymi właśnie teraz pracuję. Myślę, że to będzie coś naprawdę dobrego – mówił artysta.

To szczera deklaracja i najlepszy dowód, że ekspozycja nie jest tylko podsumowaniem kariery, ale jest także aktualną, żywą częścią jego twórczości.

David Hockney, Portret artysty (basen z dwiema postaciami). 

Od Leeds do Londynu

Wystawa rozpoczyna się na najniższym poziomie Fondation Louis Vuitton, gdzie zaprezentowano ikoniczne prace z lat 1955–1970. Można tu zobaczyć portret ojca artysty, „Portrait of My Father” z 1955 roku, który powstał jeszcze w rodzinnym Bradford. Dalej śledzimy twórczość z czasów londyńskich, a następnie przechodzimy do jednych z najbardziej rozpoznawalnych prac Hockneya z okresu jego życia w Kalifornii – m.in. „A Bigger Splash” z 1967 roku i słynny „Portrait of An Artist (Pool with Two Figures)” z 1972.

W tej części prezentowane są również jego kultowe podwójne portrety. Wśród nich znajduje się „Mr. and Mrs. Clark and Percy” z lat 1970–71 oraz „Christopher Isherwood and Don Bachardy” z 1968 – prace, które do dziś zaskakują wnikliwością spojrzenia i swobodą kompozycji.

Natura w centrum sztuki

Lata 80. i 90. przynoszą zmianę. Hockney zaczyna koncentrować się wtedy na pejzażu i naturze. Widać to szczególnie w monumentalnym obrazie „A Bigger Grand Canyon” z 1998 roku, który zapowiada powrót artysty do Europy i coraz intensywniejsze zgłębianie krajobrazu. W kulminacyjnym momencie tej fazy znajduje się dzieło „Bigger Trees near Warter” z 2007 roku, powstałe z obserwacji i zachwytu nad sezonowymi zmianami przyrody. Obraz ten, wypożyczony na wystawę przez Tate, stanowi jedną z jej głównych atrakcji.

David Hockney, Peter Schlesinger z polaroidem

Hawthorn, iPad i 60 portretów

Serce wystawy skupia się na ostatnich 25 latach twórczości, które artysta spędził głównie w Yorkshire, Normandii i Londynie. Ten okres rozpoczyna się energetycznym obrazem „May Blossom on the Roman Road” z 2009 roku – spektakularną eksplozją wiosny, uchwyconą w rozkwicie głogu. Następnie pojawia się niezwykła seria 60 portretów przyjaciół i bliskich – malowanych zarówno tradycyjną techniką akrylową, jak i na iPadzie. Hockney nie boi się nowych narzędzi – traktuje je jako naturalne rozszerzenie swojej artystycznej ekspresji.

Szczególnie ciekawie wypada zestawienie portretów z „portretami kwiatów”, jak w przypadku pracy „25th June 2022, Looking at the Flowers (Framed)”. Cyfrowe obrazy eksponowane w klasycznych ramach wywołują u widza wrażenie zacierania się granic między tradycją a nowoczesnością.

Normandia i 220 dni z iPadem

Całe pierwsze piętro fundacji poświęcono Normandii i jej pejzażom. W galerii piątej prezentowana jest seria „220 for 2020” – cykl dzieł stworzonych dzień po dniu wyłącznie na iPadzie. To wizualny dziennik, pełen uważnych obserwacji światła i zmienności pór roku. W kolejnej sali można zobaczyć obrazy akrylowe, w których szczególną uwagę zwraca sposób malowania nieba – dynamiczne, migoczące pociągnięcia pędzla przypominają styl Van Gogha.

W galerii siódmej czeka nas jeszcze jedna niespodzianka – panorama 24 rysunków tuszem z 2019 roku, zatytułowana „La Grande Cour”. Jej kompozycja przywodzi na myśl średniowieczną Tkaninę z Bayeux, ale wykonana została z nowoczesnym rozmachem i cyfrowym twistem.

Hockney i historia sztuki

Na najwyższym piętrze ekspozycji rozpoczyna się część zatytułowana „The Great Wall” z 2000 roku – to przegląd reprodukcji i inspiracji, do których artysta sięgał przez lata. Jego zainteresowanie sztuką europejską – od starożytności przez malarstwo renesansowe, flamandzkie aż po modernizm – znajduje tu swój pełen wyraz. Fra Angelico, Claude Lorrain, Cézanne, Van Gogh, Picasso – wszyscy ci twórcy obecni są w twórczości Hockneya nie dosłownie, ale w duchu i kolorze.

Stąd wchodzimy do pracowni artysty, odtworzonej jako taneczna sala – przestrzeń, która przypomina jego własny dom, gdzie regularnie odbywają się muzyczne i taneczne spotkania. To nie tylko ciekawostka, ale i świadectwo tego, jak silnie sztuka Hockneya związana jest z muzyką i ruchem. W tej części ekspozycji rozbrzmiewa polifoniczna instalacja przygotowana przez 59 Studio, inspirowana jego wieloletnią pracą scenograficzną dla oper.

Tajemniczy Hockney współczesny

Ostatnia sala, bardziej intymna, prezentuje najnowsze prace artysty powstałe już po jego przeprowadzce do Londynu w lipcu 2023 roku. To dzieła o wyraźnie metafizycznym charakterze – inspirowane Edvardem Munchem i Williamem Blakiem. Obrazy „After Munch: Less is Known than People Think” (2023) i „After Blake: Less is Known than People Think” (2024) stanowią próbę połączenia astronomii, historii, geografii i duchowości. W tej części znajduje się również najnowszy autoportret Hockneya – nieoczywisty, pełen refleksji, a zarazem niepokojąco aktualny.

Informacje praktyczne

Wystawę można oglądać w Fondation Louis Vuitton w Paryżu do 31 sierpnia 2025 roku. Otwarte jest codziennie oprócz wtorków – od godziny 10:00 do 20:00, a w piątki aż do 22:00. Bilety wstępu zaczynają się od 16 euro i najlepiej zarezerwować je online przez stronę fundacji. Najłatwiej na wystawę dotrzeć metrem – linią 1 do stacji Les Sablons, a następniezrobić sobie kt=rótki spacer przez park.